Beste antwoord
Zowel ‘parva stella’ als ‘stellula’ zijn goed Latijn voor ‘Kleine ster’ in een kinderrijmpje. Bij het vertalen van gedichten of vooral songteksten moeten alle vertalers een lastige balans vinden tussen gevoel en klank: je moet het ritme behouden en correct communiceren. De beste versie van dit rijm die ik heb gevonden, op de website In Medias Res, heeft stellula:
Mica mica stellula
Miror quid sis natura
Supra mundum alte stas
Nitens sicut adamas
Mica mica stellula
Miror quae sis natura.
Onderzoek naar stellula bleek om interessanter te zijn dan ik had verwacht, in ieder geval voor mij! Het wordt in geen enkele klassieke tekst gevonden tot een late brief van St. Jerome in 404CE, waar het het asterisk-teken betekent dat hij in zijn vertaling van de Bijbel plaatst als hij twijfelt of dit de originele woorden zijn – een ‘interpolatie’. Ja, dat is wat een asterisk is, een kleine ster! En dus controleerde ik in een Oudgrieks woordenboek de originele ‘asteriskos’ en dat betekent inderdaad ook ‘kleine ster’, verwees nooit naar het twinkelende ding in de lucht, en werd ook voornamelijk gebruikt voor het schrijven van de ster. Maar het oudste gebruik is door Theophrastus, de leerling van Aristoteles en een groot botanicus, voor een soort blauwe margriet, Aster Atticus – ja daarom wordt de asterbloem zo genoemd, hij ziet eruit als een ster.
Ik denk niet dat oude authenticiteit er teveel toe doet als je in moderne tijden melodieus Latijn probeert te produceren. Zoals ik al zei, is geluid belangrijk, en de drielettergrepige stellula werkt beter in het rijm dan de vierlettergrepige parva stella.
Antwoord
Ubi est nemo alter.
Het mag dan een losse vertaling zijn, maar na 3 jaar Latijn voor gevorderden en een vierde Latijn op universitair niveau voel ik me gekwalificeerd om hierop te antwoorden.
Er is een ander woord dat zou kunnen vervang nemo en alter, maar ik weet niet helemaal zeker of het correct zou zijn. Het is alterque, dus als iemand een fout in mijn grammatica ziet, corrigeer me dan alstublieft! Ik spreek de taal zeker niet vloeiend.
En ja, het IS nemo. Weinig bekend feit, nemo in het Latijn betekent geen, of niemand. Heeft iedereen de film gezien Mr. Nobody? Zijn naam was Nemo.